Lolita van Vladimir Nabokov is vanaf het moment van publicatie in 1955 controversieel geweest, vanwege de door de hoofdpersoon beleden liefde voor een nymfachtig jong meisje, dat nu eens lief gewillig is en dan weer gemelijk en weerbarstig. Zijn hopeloze liefde leidt tot een moord, of een vermeende moord, en het boek is vanuit de gevangenis geschreven in de vorm van een bekentenis voor de jury van de rechtbank die hem moet veroordelen of vrijspreken, 'natuurlijk niet om mijn hoofd, maar om mijn ziel te redden'.
'Lolita, mijn levenslicht, mijn lendevuur. Mijn zonde, mijn ziel. Lo-lie-ta: de tongpunt daalt drie treden het gehemelte af en tikt bij drie tegen de tanden. Lo. Lie. Ta.'
Lolita is een van de meest omstreden romans van de twintigste eeuw. Humbert Humbert verruilt Europa voor de Verenigde Staten en trekt in bij een weduwe die een bijzonder aanminnige dochter heeft: Dolores. Humbert raakt meer dan gefascineerd door het jonge meisje: ‘Lolita, mijn levenslicht, mijn lendevuur.’ Hij trouwt met haar moeder om maar zo dicht mogelijk bij Lolita te kunnen zijn; zij doet hem denken aan het meisje op wie hij als jongen verliefd was.
De baanbrekende roman
Lolita veroorzaakte een schandaal en was van 1956 tot 1958 verboden in Frankrijk en de Verenigde Staten. Inmiddels wordt deze geestige, diepzinnige en sensuele roman gezien als een van de grootste literaire werken van de twintigste eeuw.
'Lolita, mijn levenslicht, mijn lendevuur. Mijn zonde, mijn ziel. Lo-lie-ta: de tongpunt daalt drie treden het gehemelte af en tikt bij drie tegen de tanden. Lo. Lie. Ta.'